DIABETYK ZDUŃSKA WOLA„Jasność umysłu na długie lata” to temat prelekcji lekarza Elżbiety Wojtkowskiej na którą Polskie Stowarzyszenie Diabetyków i Zduńskowolska Rada Seniorów zapraszają wszystkich mieszkańców w dniu 16 listopada o godzinie 17:00 do Inkubatora Inicjatyw Społecznych przy ul Łaskiej 38.
Zadanie współfinansowane ze środków Prezydenta Miasta Zduńska Wola
Najnowsze badanie pokazuje, że w przypadku osób z cukrzycą typu 2 zmniejszenie czterech czynników ryzyka – HbA1c, wskaźnika masy ciała (BMI), skurczowego ciśnienia krwi i cholesterolu LDL – może wydłużyć oczekiwaną długość życia o miesiące lub lata.Wyniki dotyczące cukrzycy typu 2 zostały opublikowane w „JAMA Network Open” przez dr. Hameda Kianmehra z College of Pharmacy, University of Florida i współpracowników.
Kianmehr i współpracownicy obliczyli przedłużenie życia w zależności od wieku, podstawowych poziomów czterech wspomnianych czynników ryzyka oraz stopnia redukcji tych czynników.
– Lepsza kontrola biomarkerów może potencjalnie wydłużyć oczekiwaną długość życia o trzy lata u przeciętnej osoby z cukrzycą typu 2. U osób z bardzo wysokim poziomem HbA1c, skurczowym ciśnieniem krwi, cholesterolem LDL i BMI kontrola biomarkerów może potencjalnie poprawić średnią długość życia o ponad 10 lat – piszą Kianmehr i współpracownicy.
Odkrycie może być wykorzystane przez klinicystów i pacjentów przy wyborze optymalnych celów leczenia, motywowaniu pacjentów do ich osiągania oraz mierzeniu potencjalnych korzyści zdrowotnych związanych z interwencjami.
W badaniu wzięły udział 421 osoby dorosłe w wieku od 51 do 80 lat z cukrzycą typu 2 bez chorób układu krążenia, z czego 46 proc. stanowiły kobiety.
Podsumowując, zmniejszenie HbA1c z najwyższego (średnia 9,9 proc.) do najniższego (5,9 proc.) kwartyla wiązało się z dodatkowym czasem życia – 3,8 roku. A zmniejszenie HbA1c z najwyższego kwartyla do drugiego co do wartości (średnio 7,7 proc.) było związane ze średnio o 3,4 roku dłuższym życiem.
Jednak dalsze obniżenie HbA1c z 7,7 proc. do poziomu drugiego najniższego kwartyla (średnio 6,8 proc.) dodało tylko około 6 miesięcy życia, podczas gdy dalszy spadek z 6,8 proc. do najniższego kwartyla w ogóle nie wydłużył życia.
Wynik ten był zgodny z badaniem ACCORD, w którym w grupie z intensywną glikemią (docelowy HbA1c <6,0%) odnotowano wyższe wskaźniki śmiertelności w porównaniu z grupą kontrolną (cel HbA1c 7%–8%), co skłoniło do wstrzymania tej części badania.
Jednak tylko niewielka część uczestników ACCORD przyjmowała agonistów receptora glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) i żaden z nich nie przyjmował inhibitorów kotransportera sodowo-glukozowego-2 (SGLT2). To, czy osiągnięcie celów za pomocą nowszych leków może przynieść inne wyniki w porównaniu z badaniem ACCORD, jest bardzo interesujące. „W oczekiwaniu na takie dowody nasze badanie podkreśla znaczenie kontrolowania poziomów HbA1c między 7,0 proc. a 8,0 proc. – piszą autorzy.
Dodają, że redukcja masy ciała jest „priorytetem zdrowia klinicznego i zdrowia publicznego”. Redukcje z najwyższego kwartyla BMI (średnio 41,4 kg/m2) do trzeciego (33,0 kg/m2), drugiego (28,6 kg/m2) i pierwszego (24,3 kg/m2) wiązały się z dodatkowymi – odpowiednio 2,0, 2,9 i 3,9 – latami życia.
Obniżenie skurczowego ciśnienia krwi jest mniej skuteczne, ale nadal ważne.
W porównaniu z osobami z czwartego kwartyla pod względem skurczowego ciśnienia krwi (160,4 mmHg), zmniejszenie do trzeciego (139,1 mmHg), drugiego (128,2 mmHg) i pierwszego (114,1 mmHg) kwartyla wiązało się z wydłużeniem życia o odpowiednio 1,1, 1,5, i 1,9 roku.
Fakt, że wpływ obniżenia od czwartego do pierwszego kwartyla na skurczowe ciśnienie krwi był mniejszy niż ten związany z HbA1c lub BMI, nie oznacza, że kontrola ciśnienia krwi nie jest ważna, podkreślają autorzy, ponieważ „nasze szacunki na poziomie populacji nie są przeznaczone dla klinicystów, aby nadawali pierwszeństwo jednemu leczeniu nad drugim, ponieważ wyniki leczenia różniły się znacznie w zależności od indywidualnych cech pacjentów”.
Co więcej, kontrola skurczowego ciśnienia krwi jest oszczędnością z punktu widzenia zdrowia publicznego. Stosunkowo niższy koszt leków przeciwnadciśnieniowych i ustalony silny związek przyczynowy między skurczowym ciśnieniem krwi a powikłaniami makronaczyniowymi sprawiają, że skurczowe ciśnienie krwi ma dużą wartość kliniczną i ekonomiczną.
Jeśli chodzi o poziom cholesterolu LDL, obniżenie z czwartego kwartyla (146,2 mg/dl) do trzeciego (107 mg/dl), drugiego (84,0 mg/dl) i pierwszego (59 mg/dl) kwartyla wiązało się z 0,5, 0,7, i 0,9 dodatkowych lat życia.
Wniosek? Im wcześniej zajmiemy się czynnikami ryzyka, tym lepiej.
Na przykład kobieta w wieku 50–60 lat z BMI 30 kg/m2, skurczowym ciśnieniem krwi 160 mmHg i HbA1c 10 proc. może wydłużyć swoje życie o 3 lata, obniżając ciśnienie skurczowe do 120 mmHg i o kolejne 1,2 roku obniżając BMI do 25 kg/m2.
A dla mężczyzny w wieku 50–60 lat z BMI 35 kg/m2, skurczowym ciśnieniem krwi 160 mmHg, HbA1c 8% i LDL-cholesterolem 130 mg/dl, obniżenie BMI z 35 kg/m2 do 30 kg/m2 może dać dodatkowe 1,4 roku życia. Jednak mężczyzna w wieku 71–80 lat z tymi samymi poziomami biomarkerów mógł zyskać tylko 0,6 roku, obniżając BMI do 30 kg/m2.
Odkrycia te podkreślają znaczenie kontroli biomarkerów w młodszym wieku i „potencjalną potrzebę kompromisu między jakością życia a leczeniem starszych pacjentów, gdy korzyści z kontroli biomarkerów są ograniczone” – zauważają Kianmehr i współpracownicy.
Źródło: www.termedia.pl
Istotność problemu klinicznego jakim są zaburzenia funkcji seksualnych w cukrzycy potwierdza epidemiologia tego zjawiska. Według zbiorczej analizy wyników 25 badań, przeprowadzonej przez Rahmanian i wsp., obejmującej 3892 kobiety z cukrzycą typu 2 wykazano, że zaburzenia funkcji seksualnych występowały u aż 68,6% z nich [1]. Z kolei jak wskazują wyniki zbiorczej analizy 145 badań, przeprowadzonej przez Kouidrat i wsp., odsetek chorych mężczyzn z cukrzycą i zaburzeniami erekcji wynosił 66,3% [2]. Tak więc, częstość zaburzeń seksualnych u chorych z cukrzycą jest duża.
Biorąc pod uwagę powyższe dane epidemiologiczne nasuwa się pytanie czy na częstość występowania zaburzeń seksualnych ma wpływ kontrola glikemii? Jak to wykazał cytowany już Kouidrat i wsp., mężczyźni z gorzej kontrolowaną glikemią charakteryzowali się 3,5-krotnie większym ryzykiem zaburzeń erekcji [2]. Warto zwrócić uwagę, że ryzyko wystąpienia zaburzeń erekcji u mężczyzn ulega zwiększeniu o 62% już na etapie stanu przedcukrzycowego, co wykazano w nowej zbiorczej analizie 9 badań, przeprowadzonej przez Jin i wsp. [3]. Niekorzystny wpływ złej kontroli glikemii na ryzyko zaburzeń erekcji u mężczyzn z cukrzycą typu 2 wykazali także Awad i wsp., w badaniu obejmującym 100 chorych. Stwierdzono, że odsetek HbA1C był istotnie związany z ryzykiem zaburzeń erekcji [4].
Ogólnie rzecz biorąc do czynników ryzyka zaburzeń seksualnych w przebiegu cukrzycy zalicza się: długość trwania cukrzycy (>10 lat), wiek chorego (>40 lat), neuropatię obwodową, siedzący tryb życia, zmniejszenie stężenia testosteronu oraz choroby naczyń obwodowych [5]. W rozważaniach nad czynnikami ryzyka zaburzeń seksualnych należy brać także pod uwagę inne czynniki, nie związane bezpośrednio z cukrzycą. Do takich czynników należą: niezdrowy styl życia (zwiększenie ryzyka o 36%), różne choroby współistniejące (zwiększenie ryzyka o 65%) oraz predyspozycje genetyczne (zwiększenie ryzyka o 51%) [6].
Mechanizm leżący u podłoża zaburzeń seksualnych u chorych z cukrzycą jest wieloczynnikowy. Do głównych elementów patogenetycznych zalicza się: zmiany naczyniowe, neurologiczne i hormonalne rozwijające się w przebiegu cukrzycy [7].
Zaburzenia erekcji poza obniżeniem jakości życia chorego stanowią nieklasyczny czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego. Jak wykazano w zbiorczej analizie 25 badań, przeprowadzonej przez Zhao i wsp., obejmującej ponad 154 tysiące osób występowanie zaburzeń erekcji zwiększało o ryzyko chorób układu krążenia o 43%, choroby wieńcowej o 59%, udaru mózgu o 34% i śmierci ogółem o 33% [8].
Z klinicznego punktu widzenia istotne jest czy stosowane obecnie leki przeciwcukrzycowe mogą poprawiać funkcje seksualne u chorych z cukrzycą. W Tabeli 1 podsumowano dane dotyczące wpływu leków przeciwcukrzycowych na funkcje seksualne. Warto wspomnieć o wynikach nowego badania klinicznego autorstwa Lee i wsp., które obejmowało 68 chorych z cukrzycą typu 2. W badaniu tym chorym podawano tadalafil (inhibitor fosfodiesterazy typu 5) w dawce 5 mg/dobę przez 6 miesięcy. Wykazano, że tadalafil poprawił kontrolę glikemii (istotne obniżenie HbA1C o – 0.14 ± 0.53%) oraz istotnie klinicznie poprawił funkcje seksualne [9].
| Lek przeciwcukrzycowy | Potencjalny wpływ na poprawę funkcji seksualnych |
| Insulina | Efekt nie w pełni poznany |
| Pochodne sulfonylomocznika | Poprawa lub pogorszenia |
| Metformina | Poprawa |
| Akarboza | Efekt nie w pełni poznany |
| Tiazolidenodiony | Poprawa |
| Analogi GLP-1 | Poprawa |
| Inhibitory DPP-4 | Efekt nie w pełni poznany |
| Inhibitory SGLT-2 (gliflozyny) | Poprawa |
Podsumowując, zaburzenia funkcji seksualnych występują znacznie częściej wśród chorych z cukrzycą, a ich patogeneza jest złożona. Dobra kontrola glikemii i stosowanie się do zaleceń lekarza zmniejsza ryzyko wystąpienia tych zaburzeń. Obecnie dostępne leczenie przeciwcukrzycowe charakteryzuje się w dużej części działaniem łagodzącym zaburzenia seksualne. Leki, takie jak tadalafil, mogą zarówno poprawiać funkcje seksualne u chorych z cukrzycą typu 2, jak i przyczyniać się do poprawy kontroli glikemii.
MONIKA ROMAŃCZYK, studentka medycyny
STANISŁAW SURMA, student medycyny
PROF. DR HAB. N. MED. KRZYSZTOF J. FILIPIAK, rektor Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie,
specjalista chorób wewnętrznych, kardiolog, hipertensjolog, farmakolog kliniczny
Piśmiennictwo
Źródło: diabetyk.org
Badania i cenne porady podczas spotkania diabetyków w Zduńskiej Woli
