Warto wiedzieć

Ciekawe artykuły, felietony i publikacje przydatne dla diabetyków, porady, diety, itp

Kategorie
Klub diabetyka Warto wiedzieć

Jak wykorzystać monitoring glikemii do lepszego zarządzania cukrzycą?

System FreeStyle Libre 2 daje nam wgląd w nasze glikemie 24 godziny na dobę bez konieczności nakłuwania palców. Wskazuje nie tylko na aktualną wartość glikemii, ale też określa jej trend, co znacznie ułatwia podejmowanie decyzji odnośnie dawek insuliny, posiłków czy aktywności fizycznej. Ale to nie wszystkie atuty tego rozwiązania. Obserwacja siebie i wyciąganie wniosków z wykresów glikemii to sposób na to, by stawać się coraz doskonalszym w procesie zarządzenia cukrzycą.

Ciągły monitoring glikemii pozwala nam znacznie lepiej poznać swój organizm, jego reakcję na stres, dodatkową chorobę, określone produkty spożywcze. Tym samym system ciągłego monitorowania to coś więcej, niż jedynie narzędzie do kontrolowania stężenia cukru. To narzędzie do doskonalenia swoich umiejętności życia z cukrzycą. Leczenie cukrzycy to proces, którego raczej nigdy nie będzie można całkowicie zautomatyzować. Jednak dzięki możliwości analizowania ogromnej ilości danych, jakie uzyskujemy stosując system ciągłego monitorowania, proces ten staje się znacznie bardziej przewidywalny.

Co i jak podnosi naszą glikemię?
Sok owocowy to cukier prosty, który bardzo szybko podnosi glikemię. Jak natomiast na poziom cukru we krwi wpływa pieczywo pełnoziarniste, a jak pieczywo białe? Jak makaron ugotowany al dente, a jak ten nieco przegotowany? Czy na porcję białego ryżu powinniśmy podać taką samą ilość insuliny, co na ryż brązowy, jeśli porcje te są równoważne pod względem wymienników węglowodanowych? Teoretycznie znamy odpowiedzi na te pytania, ale właśnie… bez możliwości wglądu w wykres glikemii po takim czy innym posiłku nasza wiedza pozostaje dość teoretyczna. Natomiast dzięki analizie wykresów w aplikacji FreeStyle LibreLink możemy przekonać się, jak to wygląda praktycznie. Kiedy jest „pik” cukru po zjedzeniu danego posiłku –godzinę czy dwie godziny po posiłku.  Jak wysoki jest ten wzrost? Czy prawidłowy cukier np. trzy godziny po posiłku oznacza, że przez cały czas mieściliśmy się w zakresie docelowym, czy też międzyczasie cukier przekraczał normę? A jeśli tak to kiedy i w jakim stopniu.

Wykresy poszerzają horyzonty
Wykresy glikemii należy analizować nie tyle po to, żeby zobaczyć, czy jest się w normie, czy nie, ale przede wszystkim, żeby znaleźć odpowiedź na pytanie, co spowodowało, że nie mieściliśmy się w zakresie docelowym. Czy to kwestia zbyt dużej liczby wymienników węglowodanowych, a może zbyt tłustego posiłku, który nie został zabezpieczony insuliną. Wówczas przecukrzenie po jedzeniu będzie odciągnięte w czasie na wiele godzin, w zależności od ilości białka i tłuszczu, które zjadłeś. Ale znowu, przecukrzenie kilka godzin po posiłku nie musi wynikać z posiłku. Może to kwestia dostosowania dawki insuliny bazowej? Jak się o tym przekonać? Trzeba prowadzić obserwację wykresu glikemii przez kilka dni, jeśli hiperglikemia pojawia się regularnie o zbliżonej porze, a nasze posiłki nie są codziennie takie same, można przypuszczać, że to z powodu deficytu insuliny. I odwrotnie, kiedy hiperglikemia pojawia się zupełnie niespodziewania trzeba przyjrzeć się diecie.

Nie każdy reaguje tak samo na ten sam rodzaj pożywienia. U jednych osób z cukrzycą mleko znacznie podnosi poziom cukru we krwi, u innych wcale. Jeśli chcesz wiedzieć, czy możesz „bezkarnie” wypić kawę z mlekiem, sprawdź wykres glikemii. Jeśli jest stabilny bez dodawania insuliny to znak, że w Twoim przypadku mleko nie ma większego wpływu na glikemię. Ale są diabetycy, u których po takiej niewinnej kawie cukier szybuje w górę. A dla wielu z nas to zaskoczenie, jak to w ogóle możliwe. Wszyscy mamy swoje przekonania na temat tego, co zjadamy, co jest zdrowe, co nie do końca nam służy. Ale dopiero analizując jak dany produkt faktycznie wpływa na nasze cukry wiemy to na pewno. W tym zakresie system ciągłego monitorowania doskonali nasze umiejętności życia z cukrzycą.

Co z tym stresem?
Czynnikiem, który podnosi cukier w sposób niekontrolowany i trudny do przewidzenia jest stres. Wydzielane w sytuacjach stresowych hormony mogą doprowadzić do wysokiej i problematycznej hiperglikemii. Problematycznej, bo zdarza się, że cukier jak szybko poszedł w górę, tak szybko się obniży i nie potrzeba do tego naszej interwencji. Innym razem konieczna jest konkretna korekta insuliny. Zależy nie tylko od człowieka, ale też od bodźca, który uruchomił układ hormonalny do wydzielania adrenaliny i kortyzolu. Jak w takiej sytuacji może nam pomóc ciągły monitoring glikemii? Znowu – poprzez obserwowanie na wykresie glikemii, co wywołuje u nas silny stres, jak bardzo wpływa on na cukier i jakie nasze działanie przyniosło najlepsze rezultaty. Być może uda się wypracować postępowanie, które ograniczy znaczne przecukrzenia powodowane stresem, choć trzeba sobie szczerze powiedzieć, że jest to znacznie trudniejsze niż eliminowanie błędów żywieniowych.

Święta z monitoringiem glikemii
Zbliżające się święta i majówki obfitują w pokarmy bogate w białko i tłuszcz. Jeśli są to Twoje pierwsze święta z systemem FreeStyle Libre 2 będziesz mieć okazję przekonać się, w jaki sposób jajka z majonezem wpływają na cukry. Niewykluczone, że po 2-3 godzinach od posiłku trzeba będzie podać na nie korektę insuliny, nawet jeśli wcale nie były „zagryzane” chlebem. Jednocześnie warto pamiętać, że poziom glukozy obniża nie tylko insulina, ale też aktywność fizyczna, nawet tak podstawowa, jak dłuższy spacer. Efekty spacerowania także będą widoczne w dobowym podsumowaniu naszego zakresu w czasie docelowym. Zachęcam by z tego korzystać. A także z tego, by potraktować ten szczególny czas jako okazję do lepszego nauczenia się siebie i swojej cukrzycy.

Zuzanna Chodakiewicz

Źródło:diabetyk.org.pl

Kategorie
Warto wiedzieć

Raport – Cukrzyca a niedosłuch

Zachęcamy do zapoznania się z raportem przygotowanym przez Koalicję “Na pomoc niesamodzielnym” pt. “Cukrzyca a niedosłuch”:

Raport – Cukrzyca a niedosłuch

Kategorie
Warto wiedzieć

Normy glikemii i stężenie glukozy we krwi wskażą stan przed cukrzycowy i cukrzycę

Cukrzyca. Nowe wytyczne dotyczące leczenia cukrzycy

Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej (PTMR) opublikowało wytyczne konsultantów krajowych w dziedzinie medycyny rodzinnej oraz diabetologii dotyczące opieki nad pacjentem z cukrzycą w podstawowej opiece zdrowotnej. Zalecenia, opracowane przez prof. Agnieszkę Mastalerz-Migas i prof. Krzysztofa Strojka, uwzględniają wdrażaną aktualnie do POZ opiekę koordynowaną. Eksperci podkreślają, że “cukrzyca typu 2 może i powinna być diagnozowana i leczona w POZ”.

– Niedopuszczalne jest kierowanie pacjenta z „podejrzeniem cukrzycy” czy stanem przedcukrzycowym do poradni diabetologicznej, ponieważ diagnostyka oraz leczenie pacjenta jest możliwe do realizacji w POZ – czytamy w podsumowaniu wytycznych.

Co jeszcze przewidują wytyczne? 

  • W opinii ekspertów, u każdego pacjenta z objawami sugerującymi cukrzycę należy oznaczyć stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej.
  • Każda placówka POZ powinna realizować program profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK), który jest elementem umowy na świadczenia w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna.
  • Lekarz rodzinny powinien zachęcać swoich podopiecznych powyżej 35 roku życia do wzięcia udziału w tym programie profilaktycznym raz na 5 lat, a wybrane grupy ryzyka – kierować na częstsze badanie stężenia glukozy w osoczu krwi żylnej.
  • Do rozpoznania cukrzycy konieczne jest badanie stężenia glukozy w osoczu krwi żylnej lub oznaczenie stężenia hemoglobiny glikowanej.
  • Jeżeli wartości glikemii nie osiągają poziomów pozwalających na rozpoznanie cukrzycy, a stężenie HbA1c – tak, lub odwrotnie, jako podstawę przyjmuje się „gorszą” wartość.
  • Po rozpoznaniu cukrzycy należy rozpocząć leczenie pacjenta, zgodnie z aktualnymi wytycznymi.
  • Nie ma uzasadnienia, poza ściśle określonymi sytuacjami, kierowanie pacjenta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 do Poradni Diabetologicznej.
Cukrzyca. Objawy i grupy ryzyka
Kategorie
Warto wiedzieć

Infekcje przy cukrzycy to problem poważniejszy, niż by się mogło wydawać

Infekcje wirusowe, takie jak grypa lub zapalenie wątroby typu B oraz bakteryjne, takie jak choroba pneumokokowa nie tylko znacznie utrudniają kontrolowanie cukrzycy, ale także mogą stanowić realne zagrożenie dla życia pacjentów. Jednocześnie osoby chorujące przewlekłe są w grupie zwiększonego ryzyka zakażenia oraz ciężkiego przebiegu infekcji. Dlatego towarzystwa naukowe, w tym Polskie Towarzystwo Diabetologiczne rekomendują, aby diabetycy korzystali z dodatkowych szczepień ochronnych, przede wszystkim przeciwko grypie, WZW B oraz pneumokokom.

Sezonowe szczepienia przeciwko grypie rekomendowane są wszystkim, począwszy od niemowląt powyżej 6. miesiąca życia, a skończywszy na seniorach. Jednak w szczególności są one zalecane osobom, u których istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych. W grupach zwiększonego ryzyka znajdują się między innymi:
• Osoby powyżej 55. roku życia
• Chorzy przewlekle na choroby metaboliczne, w tym na cukrzycę
• Przewlekle chorzy na niewydolność nerek
• Chorzy przewlekle na choroby układu sercowo-naczyniowego (zwłaszcza po zawale)
• Chorzy przewlekle na choroby układu oddechowego (np. astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc)

Edukowanie, a nawet alarmowanie osób z grup ryzyka o konieczności szczepień przeciwko grypie ma bardzo mocne uzasadnienie. Dane epidemiologiczne wskazują, że osoby obarczone dwoma i więcej czynnikami ryzyka (np. wiek + cukrzyca + choroba wieńcowa) mają 202 razy większe ryzyko powikłań i śmiertelności z ich powodu.

Kategorie
Warto wiedzieć

Cukrzyca a dieta -Żywienie w cukrzycy typu 2

Cukrzyca należy do jednej z najczęstszy chorób przewlekłych, a liczba osób chorujących wciąż rośnie. Jak podaje WHO: w 2025 roku liczba chorych na świecie będzie wynosiła aż 300 mln osób, a 75% będą stanowili chorzy z krajów rozwijających się. Odpowiednio skomponowana dieta cukrzycowa stanowi bardzo ważny element zapobiegający rozwojowi przewlekłych powikłań. Co zatem jeść przy cukrzycy i jak powinna wyglądać prawidłowo zbilansowana dieta cukrzycowa?

Cukrzyca – czym jest? Definicja i objawy

Cukrzyca to grupa chorób oraz zaburzeń metabolicznych o różnej etiologii, które charakteryzują się hiperglikemią (zwiększonym stężeniem glukozy we krwi) na czczo, po posiłkach lub między posiłkami. Przyczyną tego stanu może być upośledzone wydzielanie insuliny przez komórki β trzustki (niedobór insuliny) lub zaburzona reakcja komórek, tkanek i narządów na działanie insuliny (insulinooporność).

Jakie objawy mogą wskazywać na możliwość rozwoju cukrzycy? Wielokrotnie może ona przebiegać bezobjawowo, jednak do najczęstszych symptomów zalicza się: zwiększone pragnienie (polidypsja), wielomocz (poliuria), osłabienie, zmniejszenie masy ciała czy zmiany ropne na skórze.

Przewlekle występująca hiperglikemia przyczynia się do uszkodzenia, zaburzenia czynności, a także niewydolności wielu narządów: oczu, nerek, serca czy naczyń krwionośnych.

Cukrzyca typu 2 a dieta

U osób cierpiących na cukrzycę szczególnie istotne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Szacuje się, że około 80-90 proc. pacjentów z cukrzycą typu 2 to osoby otyłe.

Obniżenie masy ciała powoduje poprawę wskaźników gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Dlatego też u osób z cukrzycą, które mają nadmierną masę ciała, zaleca się obniżenie wartości energetycznej diety. Bardzo ważne jest również, aby posiłki spożywać regularnie, 4-6 razy dziennie, o stałych porach.

Kategorie
Warto wiedzieć

Pierwszy lek działający na przyczyny cukrzycy typu 1 zatwierdzony

Wspaniała wiadomość dla ludzi zagrożonych cukrzycą typu I

  • Cukrzyca typu 1, nazywana cukrzycą insulinozależną lub młodzieńczą, odpowiada za 10 proc. zachorowań powodowanych tą chorobą
  • Uznawana jest za schorzenie autoimmunologiczne, doprowadzające do niszczenia komórek trzustki odpowiedzialnych za wytwarzanie insuliny
  • – Chorzy z tą cukrzycą przez 100 lat polegali na insulinie, a dziś po raz pierwszy jesteśmy w stanie sięgnąć do przyczyn tej choroby – zaznaczył Chris Askew z Diabetes UK
  • Przyczynowe leczenie cukrzycy typu 1 ma zapewnić lek o nazwie Teplizumab, zatwierdzony do użycia w USA, o czym informuje BBC News
Teplizumab – nowy lek dla osób z cukrzycą typu 1
Kategorie
Lekarz radzi Warto wiedzieć

Nowe możliwości leczenia chorych na cukrzycę wydłużają życie

Dzięki refundacji nowych terapii możemy zmienić przebieg cukrzycy, wydłużając życie chorych – podkreślali uczestnicy debaty redakcji CowZdrowiu.pl, poświęconej zmianom w opiece nad pacjentami diabetologicznymi.

Szczegóły w poniższym linku.

https://cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/nowe-mozliwosci-leczenia-chorych-na-cukrzyce-wydluzaja-zycie-wideo

Źródło: cowzdrowiu.pl

Kategorie
Klub diabetyka Warto wiedzieć

Do czego prowadzi nieleczona cukrzyca? Jaka terapia jest optymalna?

  • Według danych WHO w 2021 roku na cukrzycę chorowało na świecie ok. 537 mln osób
  • W Europie liczba osób z cukrzycą wzrośnie w tym samym czasie o 13 proc. (z 61 do około 69 mln), w Ameryce Północnej o 24 proc. (z 51 do około 63 mln), natomiast w Afryce, w związku z postępującymi tam zmianami stylu życia, aż o 134 proc.  (z 24 do około 55 mln osób)
  • Jak znaleźć optymalną terapię – zastanawiają się naukowcy
Leczyć cukrzycę –  wyzwanie współczesnej medycyny

Pandemia COVID-19 na całym świecie wywołała ogromne poruszenie, strach i obawy o życie własne i bliskich. Jednak nie zapominajmy, że każdego dnia śmiertelne żniwo zbierają zupełnie inne, globalne pandemie – chorób cywilizacyjnych. Jedną z nich jest cukrzyca.

Nawet wiedząc czym to grozi, współczesne społeczeństwa nie chcą zmienić stylu życia na taki, który ograniczy ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych. Dlatego, poza postępowaniem w zakresie prewencji, poszukiwanie skutecznych leków na cukrzycę, terapii, które mogą uratować miliony ludzkich istnień, jest jednym z największych wyzwań współczesnej medycyny.

Kategorie
Klub diabetyka Warto wiedzieć

Z gabinetu dietetyka

Internet jest pełny „cudownych wynalazków” na obniżenie „cukru” we krwi: mikstura o cudownym składzie – imbir, cynamon, kiszony ogórek… Ostatnio przyszedł na szkolenie dietetyczne Pan Bartek, który dopiero pod koniec spotkania szeptem przyznał mi się, że przeczytał w Internecie o musie z selera i cytryny, który ma obniżyć glikemię. Opowiedział cały szczegółowy plan przygotowania tej papki.

Dla mnie najważniejsze było to, że zjada go tylko łyżeczkę dziennie, więc sobie nie zaszkodzi. W Internecie przeczytałam jednak ze zgrozą, że „wywar z selera i cytryny może zastąpić insulinę w leczeniu cukrzycy”. To oczywiście nieprawda, która może opóźnić podjęcie właściwego leczenia przez pacjenta. Odpowiednia dieta bogata w jarzyny jest jednym z kluczowych elementów terapii osób chorych na cukrzycę. Zmiana nawyków żywieniowych nie oznacza jednak, że warzywa lub owoce mogą zastąpić leki.

Seler i soki na jego bazie mogą, w umiarkowanych ilościach, stanowić ważny składnik diety u osób chorych na cukrzycę, nie mogą jednak zastąpić insuliny w leczeniu tej choroby. Warto zauważyć, że spożywanie dużych ilości selera może wywołać dolegliwości żołądkowo-jelitowe, a u osób z zespołem jelita drażliwego nawet bardzo poważne zaburzenia. Co więcej, seler jest bogaty w sód, więc zbyt częste spożywanie tego warzywa może prowadzić do problemów, np. z nadciśnieniem. Pan Bartek przyznał się równocześnie, że raz bierze insulinę długodziałającą, a raz nie bierze tego leku. O tym musiałam poinformować Panią diabetolog, która wcześniej zwiększała pacjentowi dawki insuliny, bo miał glikemię powyżej 200 mg/dl, ale również zdarzały mu się niebezpieczne spadki poziomu glukozy, to były dni kiedy przyjął insulinę w zwiększonej dawce…

Pan Bartek wytłumaczył mi, że jeżeli wieczorem miał glikemię ok. 140 mg/dl to po prostu nie brał tzw. nocnej insuliny. Oczywiście dla osób przyjmujących insulinę bardzo ważnym, jeżeli nie najważniejszym, pomiarem jest ten przed snem. Spadek poziomu glukozy w nocy jest bardzo niebezpieczny. Zwykle zaleca się, że jeżeli glikemia wieczorem jest niższa niż 140-150 mg/dl (te wartości ustala diabetolog), to przed snem należy spożyć dodatkową przekąskę, np. kawałek chleba z twarożkiem.

Zapobiegamy w ten sposób wystąpieniu groźnej hipoglikemii między kolacją a śniadaniem. Zawsze jednak trzeba wziąć zalecaną dawkę insuliny długodziałającej, która zapewni utrzymanie poziomu glukozy na właściwym poziomie przez cały dzień. Długodziałające (tzw. bezszczytowe) analogi insulin zapewniają utrzymanie przez całą dobę niemal jednakowego stężenia insuliny w organizmie. Ważnym wskazaniem do ich stosowania jest też hiperglikemia występująca w godzinach porannych, czyli tzw. „zjawisko brzasku”.

Dlatego „eksperymenty” Pana Bartka z insuliną długodziałającą są tak niebezpieczne. Bardzo często rysuję pacjentom wykres pokazujący, jak działa przyjmowana przez nich insulina, ponieważ rozumienie czasu jej działania pozwala uniknąć wielu groźnych dla zdrowia błędów. Insulinę bazową przyjmujemy niezależnie od posiłków. Ma ona zapewnić nam prawidłowe glikemie w nocy oraz między posiłkami. Niektórzy pacjenci z cukrzycą typu 2 przyjmują wyłącznie insulinę długodziałającą. Inni muszą dodatkowo dołożyć do niej iniekcje na posiłki. Taki rodzaj leczenia nazywamy intensywną insulinoterapią. Insuliny nie przyjmujemy tylko wtedy, gdy glikemia jest za wysoka, odpowiednie jej dawki należy podawać także przy normoglikemii po to, aby nie dochodziło do niekorzystnych wahań poziomu cukru we krwi.

Źródło: https://lekarz.mp.pl/interna/table/B16.13.1-3.

Mgr Ewa Dygaszewicz
Dietetyczka i edukatorka diabetologiczna
Prezes Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego PSD

Źródło:diabetyk.org.pl

Kategorie
Lekarz radzi Warto wiedzieć

Choroby układu sercowo-naczyniowego – największe wyzwanie u pacjentów z cukrzycą

W Polsce wciąż pierwszą co do zasady przyczyną przedwczesnych zgonów pozostają choroby układu sercowo-naczyniowego, przede wszystkim ich dwie manifestacje – choroba niedokrwienna serca (wieńcowa) i jej konsekwencje (przede wszystkim zawał serca) oraz udary mózgu. Warto zaznaczyć i podkreślić, że cukrzyca i choroby układu sercowo-naczyniowego są nierozerwalnie związane.

Powikłania sercowo-naczyniowe są główną przyczyną niepełnosprawności i zgonów pacjentów z cukrzycą typu 2. Te powikłania mogą pojawić się na każdym etapie choroby, a ryzyko ich wystąpienia wzrasta, im dłużej cukrzyca trwa i im gorzej jest kontrolowana. Badania wskazują, iż około 26% pacjentów z cukrzycą typu 2 w chwili rozpoznania obecne są już zmiany na dnie oka (retinopatia), a u 7% stwierdzić można albuminurię (utrata albumin z moczem wskazuje na uszkodzenie nerek, jedną z najpoważniejszych, pozasercowych konsekwencji cukrzycy). U blisko połowy pacjentów z cukrzycą już na wczesnych etapach choroby można stwierdzić neuropatię (bóle, mrowienia, zaburzenia czucia, początkowo najczęściej w kończynach dolnych), zmiany miażdżycowe w tętnicach wieńcowych stwierdza się u blisko 25% pacjentów. Dodatkowym problemem jest fakt, iż w przypadku pacjentów z cukrzycą bóle wieńcowe (klasycznie opisywane jako ucisk w okolicy zamostkowej klatki piersiowej) są słabiej odczuwalne lub zmieniają swój charakter. Miażdżyca tętnic obwodowych, w tym kończyn dolnych (ryzyko niedokrwienia i konieczności amputacji!) jest u pacjentów z cukrzycą nawet 4-ro krotnie wyższe niż u pacjentów bez tej choroby. Istotnie wzrasta również ryzyko niewydolności serca.