Cukrzyca należy do jednej z najczęstszy chorób przewlekłych, a liczba osób chorujących wciąż rośnie. Jak podaje WHO: w 2025 roku liczba chorych na świecie będzie wynosiła aż 300 mln osób, a 75% będą stanowili chorzy z krajów rozwijających się. Odpowiednio skomponowana dieta cukrzycowa stanowi bardzo ważny element zapobiegający rozwojowi przewlekłych powikłań. Co zatem jeść przy cukrzycy i jak powinna wyglądać prawidłowo zbilansowana dieta cukrzycowa?
Cukrzyca – czym jest? Definicja i objawy
Cukrzyca to grupa chorób oraz zaburzeń metabolicznych o różnej etiologii, które charakteryzują się hiperglikemią (zwiększonym stężeniem glukozy we krwi) na czczo, po posiłkach lub między posiłkami. Przyczyną tego stanu może być upośledzone wydzielanie insuliny przez komórki β trzustki (niedobór insuliny) lub zaburzona reakcja komórek, tkanek i narządów na działanie insuliny (insulinooporność).
Jakie objawy mogą wskazywać na możliwość rozwoju cukrzycy? Wielokrotnie może ona przebiegać bezobjawowo, jednak do najczęstszych symptomów zalicza się: zwiększone pragnienie (polidypsja), wielomocz (poliuria), osłabienie, zmniejszenie masy ciała czy zmiany ropne na skórze.
Przewlekle występująca hiperglikemia przyczynia się do uszkodzenia, zaburzenia czynności, a także niewydolności wielu narządów: oczu, nerek, serca czy naczyń krwionośnych.
- Cukrzyca typu 2 a dieta
- Dieta dla diabetyków a węglowodany
- Dieta dla diabetyków a tłuszcz w diecie
- Dieta dla diabetyków a białko w diecie
- Dieta dla diabetyków – czy sól jest szkodliwa?
Cukrzyca typu 2 a dieta
U osób cierpiących na cukrzycę szczególnie istotne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Szacuje się, że około 80-90 proc. pacjentów z cukrzycą typu 2 to osoby otyłe.
Obniżenie masy ciała powoduje poprawę wskaźników gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Dlatego też u osób z cukrzycą, które mają nadmierną masę ciała, zaleca się obniżenie wartości energetycznej diety. Bardzo ważne jest również, aby posiłki spożywać regularnie, 4-6 razy dziennie, o stałych porach.
Dieta dla diabetyków a węglowodany
Węglowodany są składnikiem diety, który w największym stopniu wpływa na stężenie glukozy we krwi. Dlatego też należy zwrócić szczególną uwagę na ich podaż w diecie. Węglowodany powinny pochodzić z produktów, które są bogate w błonnik pokarmowy i mają niski indeks glikemiczny. Dieta bogata w błonnik pokarmowy i zawierająca produkty o niskim indeksie glikemicznym zapewnia niższy poposiłkowy poziom glukozy i insuliny.
Im niższa wartość indeksu glikemicznego danego produktu, tym niższy poziom glukozy we krwi po jego spożyciu. Produkty o niskim indeksie glikemicznym to na przykład: pieczywo ciemne razowe, pieczywo pełnoziarniste, nierozgotowane kasze gruboziarniste (np. gryczana), ryż brązowy, makaron gotowany al dente (na półtwardo), warzywa (najlepiej surowe lub gotowane na półtwardo), nasiona roślin strączkowych, chude mleko i napoje mleczne, niektóre owoce (np. niedojrzałe banany).
Warto również pamiętać, że na wartość indeksu glikemicznego pokarmu wpływa sposób przygotowania potraw. Na przykład długie gotowanie czy znaczne rozdrabnianie produktów prowadzi do wzrostu zawartości skrobi łatwo poddającej się trawieniu, co wpływa na szybsze wchłanianie i wzrost poziomu glukozy we krwi. Dlatego też zaleca się, aby produkty bogate węglowodany – kasze, makarony i in. – były nie tylko jak najmniej przetworzone, czyli pochodziły tzw. z grubego przemiału, ale także gotowane na półtwardo. Podobne wytyczne dotyczą przygotowywania warzyw, które powinny być spożywane w postaci surowej lub po krótkim obgotowaniu.
Zobacz: Jedzenie i picie a cukrzyca – fakty i mity
Należy pamiętać, aby dzienna porcja węglowodanów była rozłożona równomiernie na wszystkie posiłki.
Cukrzyca jest schorzeniem, które wymaga kontrolowania poziomu glukozy we krwi. Prostym sposobem na monitorowanie cukru w domu jest glukometr, który zamówisz na platformie Medonet Market.
Wspierająco warto korzystać z Kompleksu dla diabetyków Vitama Nature, suplementu dla diabetyków, który wspiera odporność oraz układ nerwowy.Autopromocja
Do słodzenia potraw nie należy używać cukru. Jako jego alternatywa dozwolone są słodziki (aspartam, sacharyna, acesulfam K). Warto pamiętać, że źródłem węglowodanów prostych – glukozy i fruktozy – są również owoce i soki owocowe. Dlatego należy ograniczyć ich udział w diecie chorych na cukrzycę.
Dieta dla diabetyków a tłuszcz w diecie
Większość tłuszczu w diecie cukrzyka powinna pochodzić z ryb, orzechów i produktów roślinnych. Konieczne jest ograniczanie tłuszczów zwierzęcych, takich jak: masło i smalec, tłuste mięso, tłuste wędliny, boczek, sery żółte i topione, tłuste mleko. Zalecane są natomiast oleje roślinne, oliwa z oliwek i miękkie margaryny.
Tłuszcze powinny stanowić jedynie dodatek do potraw. Do smażenia poleca się stosowanie oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego.
Czytaj więcej: Który tłuszcz jest najzdrowszy? Porównanie składu oleju rzepakowego, kukurydzianego, sojowego i oliwy z oliwek
Spośród produktów należy wybierać te, które są chude. Należy również ograniczyć udział w diecie produktów zawierających dużo cholesterolu (głównie podrobów, jaj, tłustych mięs i serów) oraz tych, w których występują izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych (wyroby ciastkarskie, cukiernicze, margaryny twarde, żywność typu fast-food).
Ryby morskie, takie jak makrela, śledź, łosoś i sardynka, zaleca się spożywać co najmniej dwa razy w tygodniu – ze względu na zawartość w nich korzystnych dla zdrowia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3. Dobrym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 są także oleje roślinne: sojowy, lniany i rzepakowy. Powodują one obniżenie krzepliwości krwi, a także zmniejszają we krwi poziom triglicerydów, redukując tym samym ryzyko miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca i zawałów. Odgrywają tym samym rolę w zapobieganiu i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy.
W diecie diabetyków warto, by gościły zioła wspierające organizm. Już dziś możesz zamówić Zestaw dla cukrzyków, w którym znajdują się:
- ekologiczna herbatka polecana przy cukrzycy,
- suplement diety dla diabetyków w kapsułkach,
- herbatka z liści morwy białej.
Możesz również kupić DLA DIABETYKA – zestaw ziołowy, który zawiera:
- herbatkę Fix DIABETEX z morwą,
- kapsułki MORINGA,
- nalewkę DIABETOPOL.
Z kolei w zastępstwie zwykłego makaronu warto sięgnąć po Konjac Mix – mix makaronów i ryżu konjac OstroVit, który składa się z:
- Makaronu spaghetti carrot konjac OstroVit Diet,
- Makaronu tagliatelle konjac OstroVit Diet,
- Wegańskiego makaronu – Diet Spaghetti Konjac Noodles OstroVit,
- Ryżu – Diet Rice Konjac OstroVit.
Szukasz diety dla siebie i nie wiesz, jaką wybrać? Masz problem z doborem kaloryczności i najlepszej oferty? Skorzystaj z porównywarki cateringów dietetycznychPromocja
Dieta dla diabetyków a białko w diecie
Spośród produktów białkowych wskazane jest bardzo chude mięso (kurczaka i indyka, bez skóry) i bardzo chude gatunki wędlin oraz wspomniane już ryby – zarówno morskie, jak i słodkowodne. Dobrym źródłem białka są również rośliny strączkowe, które zawierają ponadto wiele innych cennych dla zdrowia składników. Są one bowiem bogate w błonnik; w ich skład wchodzą także duże ilości flawonoidów, które zmniejszają ryzyko rozwoju miażdżycy.
Z produktów mlecznych należy wybierać te zawierające 0 proc. lub 0,5 proc. tłuszczu. Przy okazji studiowania etykiety, warto też zwrócić uwagę, czy nie zawierają one dodatku cukru. Należy pamiętać, że mleko i napoje mleczne i tak zawierają w swoim składzie naturalny cukier – laktozę. Jego spożycie może powodować znaczny wzrost stężenia glukozy we krwi – zwłaszcza jeśli produkty mleczne wchodzą w skład pierwszego posiłku w ciągu dnia. Dlatego cukrzykom zaleca się spożywanie napojów mlecznych podczas kolejnych posiłków i w mniejszych ilościach.
Dieta dla diabetyków – czy sól jest szkodliwa?
Kolejną ważną wytyczną jest ograniczenie dziennego spożycia soli kuchennej do 5 gramów, tj. do jednej płaskiej łyżeczki na dobę. Takie postępowanie odgrywa istotną rolę w zapobieganiu nadciśnienia tętniczego. Sól w potrawach należy zastępować aromatycznymi ziołami, takimi jak majeranek, bazylia, oregano czosnek, tymianek itp.
Wreszcie, osoby z cukrzycą powinny pamiętać o spożywaniu odpowiedniej ilości płynów — od 1,5 do 2 litrów wody dziennie.
Dieta cukrzycowa. Co jeść przy cukrzycy?
Istnieją produkty oraz potrawy zalecane i niewskazane w diecie cukrzycowej.
Podstawę diety powinny stanowić warzywa. W diecie cukrzycowej zalecane są wszystkie warzywa (szczególnie zielone) – w postaci surowej, blanszowane czy kiszone. Należy jednak zwrócić uwagę na frytki, pieczone ziemniaki oraz buraki. Jeśli chodzi o owoce, to lepszym wyborem będą te mniej dojrzałe – w szczególności: maliny, porzeczki, kiwi, cytrusy, morele, wiśnie i truskawki.
W cukrzycy zaleca się wybieranie pieczywa żytniego razowego, pełnoziarnistego, orkiszowego, owsianego, gryczanego, graham, pumpernikiel czy pieczywa z dodatkiem otrąb i ziaren. Niewskazane w diecie cukrzycowej jest pieczywo pszenne, ryżowe, kukurydziane, bułki maślane, rogaliki mleczne, chałki i inne podobne wyroby cukiernicze.
W diecie cukrzycowej polecane jest spożywanie ryżu brązowego, dzikiego, parboiled, basmati, kaszy gryczanej, pęczak oraz makaronów razowych i pełnoziarnistych. Nie zaleca się za to spożywania ryżu białego, krótkoziarnistego, kaszy kuskus, kaszy manny, makaronów pszennych, ryżowych czy kukurydzianych.
Najlepiej wybierać mąkę żytnią, owsianą, orkiszową, pszenną pełnoziarnistą czy z ciecierzycy. Niewskazana jest mąka pszenna, kukurydziana, razowa czy ziemniaczana.
Jeśli chodzi o mięso, przetwory mięsne i ryby w diecie cukrzycowej, to zaleca się: indyka, kurczaka, chudą wołowinę, cielęcinę, dziczyznę, chude wędliny drobiowe, tuńczyka w zalewie, dorsza, solę, mintaja, morszczuka, mirunę, łososia. Niewskazane jest spożywanie: wieprzowiny, baraniny, tłustej wołowiny, boczku, salcesonu, żeberek, łopatki, golonki, pasztetów, salami, parówek, ryb w oleju, sałatek rybnych z majonezem czy sosem śmietanowym.
Zalecanymi tłuszczami są: oliwa z oliwek, olej lniany, olej z wiesiołka, z pestek dyni winogron, z czarnuszki. Niewskazane są: masło, smalec, a także margaryny utwardzone.
Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, iż na glikemię po posiłkową wpływ mają także inne czynniki, takie jak: całkowita zawartość węglowodanów w posiłku, obróbka kulinarna żywności, forma produktu, czas spożywania pokarmu, obecność błonnika pokarmowego czy tłuszczu. Wszystkie te czynniki mają wpływ na wzrost poziomu glukozy we krwi. Dla przykładu – im szybsze spożycie posiłku, tym szybciej wzrasta poziom glukozy we krwi. Z kolei dodatek błonnika pokarmowego lub tłuszczu spowalnia proces trawienia, co przyczynia się do mniejszego stężenia glukozy we krwi.
Nie wszystkie diety są zdrowe i bezpieczne dla naszego organizmu. Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety zalecana jest konsultacja z lekarzem, nawet jeśli nie masz żadnych problemów zdrowotnych. Przy wyborze diety nigdy nie kieruj się panującą modą. Pamiętaj, że niektóre diety, m.in. ubogie w poszczególne składniki odżywcze czy mocno ograniczające kalorie oraz monodiety mogą być wyniszczające dla organizmu, niosą ryzyko zaburzeń odżywiania, a także mogą powodować wzrost apetytu, przyczyniając się do szybkiego powrotu do dawnej wagi.
Treści mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem a jego lekarzem. Serwis ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Źródło: Internet
